Ένα σημαντικό φαρμακευτικό βότανο που φυτρώνει στα βουνά της Ελλάδος θα γνωρίσουμε σήμερα στα ταξίδια μας αλλιώς. Το μικρό αλλά “θαυματουργό” θυμάρι.
Βοτανική
Το θυμάρι (Thymus vulgaris ) είναι αειθαλής θάμνος ύψους 15-30 εκ. Διαθέτει όρθιους βλαστούς, είναι εξαιρετικά ανθεκτικό σε καιρικές συνθήκες και ευδοκιμεί σε καλά αποστραγγιζόμενα εδάφη με μεγάλη έκθεση στον ήλιο. Προτιμά θερμό και μετρίως ξηρό κλίμα, ήπιους χειμώνες και ηλιόλουστα καλοκαίρια. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι το πολύ ευχάριστο άρωμα. Απαντάται στις νότιες και μεσογειακές περιοχές και αγαπά ιδιαίτερα την πατρίδα μας. Αυτός είναι ο λόγος που συχνά το βρίσκουμε στις αποδράσεις μας στη φύση. Τα άνθη του είναι μικρά και ρόδινα. Η ανθοφορία γίνεται από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο και η συγκομιδή από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο. Ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών.
Μύθος και Ιστορία
Το φυτό στην αρχαία διάλεκτο ονομαζόταν “Θύμος” και ετυμολογικά προέρχεται από το ρήμα «θύω – θυσιάζω». Σύμφωνα με την μυθολογία, στον Τρωικό πόλεμο οι θεοί μεταμόρφωσαν σε θυμάρι τα δάκρυα της Ωραίας Ελένης. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι βρίσκουμε θυμάρι και στην Κρανάη, στο νησάκι της Ωραίας Ελένης στο Γύθειο.
Οι αρχαίοι Έλληνες έκαιγαν θυμάρι ως θυμίαμα στους βωμούς. Στην ομηρική εποχή το θυμάρι αποτελούσε σύμβολο της δύναμης και της ανδρείας. Οι ηλικιωμένοι κατανάλωναν μεγάλες ποσότητες «τσαγιού» από θυμάρι για να τονώσουν την λειτουργία του μυαλού τους. Οι Σουμέριοι χρησιμοποιούσαν το θυμάρι 5500 χρόνια πριν ως μπαχαρικό και φάρμακο.
Οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν το θυμάρι για τις αρωματικές του ιδιότητες στη διαδικασία της ταρίχευσης .
Χρήσεις και Ιδιότητες
Συστατικά
Τα κύρια συστατικά που περιέχει το θυμάρι είναι πρωτεΐνες, άμυλο, ταννίνες, φλαβονοειδή, τερπενοειδή, μέταλλα (ασβέστιο, μαγνήσιο, βιταμίνες A, B1, B2 και C), αντιβιοτικές ουσίες, αιθέριο έλαιο το οποίο περιέχει θυμόλη, καρβακρόλη, λιναλοόλη, βορνεόλη, β-πινένιο.
Ιδιότητες
Έχει αντισηπτικές, σπασμολυτικές, εφιδρωτικές, αντιβηχικές και αποχρεμπτικές ιδιότητες. Σύμφωνα πάντα με το Εργαστήριο Φαρμακολογίας του τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων, ιδανικά λαμβάνεται από του στόματος για την θεραπεία της λαρυγγίτιδας, της βρογχίτιδας, του παραγωγικού και ξηρού βήχα και του άσθματος. Λόγω της στυπτικής του δράσης μπορεί να εφαρμοστεί εξωτερικά για να απολυμάνει μολυσμένες πληγές του δέρματος. Χορηγείται υπό την μορφή αφεψήματος για την αντιμετώπιση της δυσπεψίας, της γαστρίτιδας, της διάρροιας. Ακόμη συνίσταται ως αποχρεμπτικό, αντισηπτικό και αντιβηχικό υπό τη μορφή εγχύματος (τσάι, δύο κουταλιές της σούπας ξηρού βοτάνου σε ένα φλυτζάνι του τσαγιού βραστό νερό, 3 φορές την ημέρα). Χορηγείται ως τονωτικό του πεπτικού συστήματος και αντιφλεγμονώδες για εξωτερική χρήση στην λαϊκή ιατρική υπό τη μορφή βάμματος (εκχύλιση 15-20g ξηρών σπόρων σε 100-200ml αιθυλικής αλκοόλης 70%, για 20 ημέρες).
Το θυμάρι χρησιμοποιείται στην μαγειρική ως αρωματικό μπαχαρικό ενώ είναι επίσης μελισσοκομικό φυτό παράγοντας εξαιρετικής ποιότητας θυμαρίσιο μέλι.
Προειδοποίηση: Δεν συνιστάται η χρήση παρασκευασμάτων βοτάνων χωρίς την ενημέρωση του θεράποντα ιατρού ή φαρμακοποιού. Ενδέχεται οι ουσίες που περιέχουν να αλληλεπιδράσουν με το/τα φάρμακα, που ήδη παίρνει ο ασθενής και να εξουδετερώσουν τη θεραπευτική τους δράση ή να προκαλέσουν τοξικότητα. Μπορεί επίσης, να επιβαρύνουν περεταίρω εξασθενημένες ζωτικές λειτουργίες με κίνδυνο για την υγεία και την ζωή του ασθενούς.
πηγή
Εργαστήριο Φαρμακολογίας Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων
