Μπαίνοντας στον Αύγουστο ,τον μήνα της Παναγίας όπως τον αποκαλούν οι πιστοί το Thesekdromi συνεχίζοντας να σας παρουσιάζει προσκυνήματα της Ελλάδας θα κάνει στάση σε έναν ιδιαίτερο ναό της Παναγίας. Πρόκειται για την Παναγία Φανερωμένη Ξυλοκάστρου τον μοναδικό ναό που είναι σύγχρονος αλλά ακολουθεί τον τύπο των Παλαιοχριστιανικών Βασιλικών όπως ήταν δηλαδή οι πρώτες εκκλησίες επί Μ. Κωνσταντίνου.
Που βρίσκεται
Η Παναγία Φανερωμένη Ξυλοκάστρου είναι χτισμένη στον προσφυγικό συνοικισμό της περιοχής, στο Ξυλόκαστρο Κορινθίας περίπου 40 χλμ. από την Κόρινθο.
Το αρχιτεκτονικό σχέδιο κι ο εμπνευστής π. Νίκων Κοτσοβόλης
Εμπνευστής και κτήτορας του ιερού ναού υπήρξε ο π. Νίκων Κοτσοβόλης. Στην αρχή δεν βρήκε παρά μόνο ένα στρέμμα γης αλλά σύντομα αγόρασε ο ίδιος τα επιπλέον άλλα τέσσερα στρέμματα κι έτσι εξασφάλισε το οικόπεδο όπου βρίσκεται σήμερα ο ναός. Αποφάσισε με την έγκριση της Ιεράς Μητρόπολης Κορινθίας να την κτίσει κατά το πρότυπο των πρώτων εκκλησιών. Ήταν δραστήριος Κληρικός και επί μία εξηκονταπενταετία διακόνησε την Εκκλησία του Χριστού. Εκοιμήθη την 19ην Ιουλίου 2011.
Πριν από τον Κωνσταντίνο και το διάταγμα των Μεδιολάνων (323 μ.Χ.) δεν υπήρχαν χριστιανικοί ναοί. Εξαιτίας των των διωγμών και οι χριστιανοί λειτουργούσαν στις κατακόμβες.
Πιστή αναπαράσταση από τις κατακόμβες υπάρχει σήμερα στην Ιερά Μονή Αγίου Νεκτάριου στο Τρίκορφο Φωκίδος δείτε εδώ το αφιέρωμα του Thesekdromi
Μετά το τέλος των διωγμών οι χριστιανοί έκτισαν τους πρώτους χριστιανικούς ναούς, τους λεγόμενους παλαιοχριστιανικούς. Οι χριστιανοί δανείστηκαν το σχέδιο των ρωμαϊκών κτισμάτων σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Οι ναοί αυτοί ήταν μακρόστενοι με ξύλινες στέγες, οι λεγόμενες βασιλικές. Ο μακαριστός παπα – Νίκων ακολουθήσε το ακριβές σχέδιο των παλαιοχριστιανικών ναών συμβουλευόμενος το έργο του σπουδαίου αρχαιολόγου και αρχιτέκτονα Αναστασίου Ορλάνδου.
Η Παναγία Φανερωμένη Ξυλοκάστρου αποτελείται από τα βασικά μέρη των παλαιοχριστιανικών ναών.
Πρόπυλο
Το πρόπυλο που είναι στην πόρτα με την μνημειακη επιγραφή αποτελείται από κολώνες με ιονικά κιονόκρανα και επίκρανα με το σταυρό για να φαίνεται ο χριστιανικός χαρακτήρας του κτίσματος.
Αίθριο
Είναι ένας κλειστός διάδρομος με αίθριο όπου βρισκόταν η λεκάνη ή φιάλη όπου έπλεναν τα χέρια τους οι πρώτοι χριστιανοί. Πολλές φορές στη λεκάνη υπήρχε τρεχούμενο νερό και τελείται σήμερα αγιασμός.
Νάρθηκας
Είναι το τμήμα του ναού που βρίσκεται στο δυτικό άκρο και είναι ο πρώτος χώρος για τον εισερχόμενο πιστό. Κατά την αρχαία Εκκλησία στέκονταν εκεί οι κατηχούμενοι που δεν είχαν ακόμη λάβει το βάπτισμα. Η ονομασία προέρχεται από το φυτό νάρθηκας και συγκεκριμένα από τα στενόμακρα μικρά κιβώτια που κατασκευάζονταν από τον κορμό του φυτού και χρησίμευαν για τη φύλαξη φαρμάκων.
Ο πύργος
Το ιδιαίτερο κι εντυπωσιακό στοιχείο του ναού της Παναγίας είναι ο βυζαντινός πύργος που δεσπόζει πάνω από το οικοδόμημα. Οι παλαιοχριστιανικοί ναοί είχαν συχνά δύο πύργους για αμυντικούς σκοπούς. Ο Ορλάνδος δεν βρήκε παλαιοχριστιανικό πύργο που να περιγράφεται στο βιβλίο του και ο Πατήρ Νίκων σκέφτηκε να φτιάξει βυζαντινό μεσαιωνικό πύργο . Το σχέδιο του πύργου της Παναγίας της Φανερωμένης είναι όμοιο με αυτό των πύργων του Αγίου Όρους.
Τον ναό της Παναγίας Φανερωμένης πλαισιώνουν δύο παρεκκλήσια του Αγίου Ιωσήφ και των Αγίων Θεοπατέρων Ιωακείμ και Άννης. Παραπλεύρως της Βασιλικής υπάρχει ο μεγαλοπρεπής Ναός της Αναλήψεως του Χριστού.
Η Παναγία η Φανερωμένη γιορτάζει στις 23 Αυγούστου. Πρόκειται για την απόδοση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου γνωστή σε όλους ως εννιάμερα της Παναγίας.
Εν τη Γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας, εν τη Κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες Θεοτόκε· μετέστης προς την ζωήν, μήτηρ υπάρχουσα της ζωής, και ταις πρεσβείαις ταις σαις λυτρουμένη, εκ θανάτου τας ψυχάς ημών.
πηγή
