Σε ένα αλλιώτικο χωριό θα βρεθούμε σήμερα στα ταξίδια μας στην Ελλάδα στο μυρωδάτο νησί της Χίου, σε ένα από τα υπέροχα Μαστιχοχώρια, στο ξακουστό Πυργί.
Γεωγραφικά στοιχεία
Το Πυργί της Χίου είναι το μεγαλύτερο από τα χωριά της νότιας Χίου και ανήκει στα ξακουστά Μαστιχοχώρια, τα χωριά του νησιού που καλλιεργούν ακόμη τη μαστίχα. Το χωριό είναι κτισμένο στη νοτιοανατολική πλευρά του λόφου Πατέλλα. Εξωτερικά περιβάλλεται από έναν μεσαιωνικό περίβολο, ο οποίος αποτελεί τον εξωτερικό τοίχο των ακραίων σπιτιών του.
Ιστορία
Από παλαιότερα υπήρχε η αντίληψη πως οι κάτοικοι στο Πυργί της Χίου είχαν διαφορετική καταγωγή από τους υπόλοιπους Χιώτες. Η δημιουργία αυτής της φήμης ίσως οφείλεται στη μεγάλη διαφορά που είχαν οι Πυργούσοι από τους άλλους Χιώτες στα ήθη και έθιμα, τη νοοτροπία, το χαρακτήρα και την ενδυμασία. Ο ένας θρύλος θέλει τους Πυργούσους απογόνους μιας δωρικής αποικίας. Ο άλλος θρύλος αναφέρει ότι το Πυργί δημιουργήθηκε από στρατιώτες του Βυζαντίου ξένης καταγωγής, στους οποίους το κράτος δώρισε τη γη της περιοχής.
Τα περίφημα “Ξυστά”
Εκείνο που εντυπωσιάζει αμέσως τον επισκέπτη στο Πυργί της Χίου είναι τα Πυργούσικα σπίτια με τα περίφημα «ξυστά». Έτσι ονομάζεται ο ιδιαίτερος τύπος διακόσμησης της πρόσοψης του σπιτιού με γεωμετρικά σχήματα σε μαύρο και άσπρο. Η τεχνική βασίζεται στη μαύρη άμμο του επιχρίσματος, η οποία αφού ασπριστεί με επιμέλεια, ξύνεται ακολουθώντας απλά ή σύνθετα μοτίβα και δίνει μαύρα θέματα πάνω σε λευκό φόντο που θυμίζουν τα ιταλικά sgraffiti. Η τεχνική αυτή του εξωτερικού στολισμού αγαπήθηκε ιδιαιτερα από τους ντόπιους και για το λόγο αυτό την διατήρησαν ζωντανή μέχρι τις μέρες μας και αποτελεί πλέον το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του οικισμού.
Μνημεία
Στην Κεντρική πλατεία του Πυργιού βρίσκεται η εντυπωσιακή εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου . Είναι η μεγαλύτερη και κεντρικότερη εκκλησία του οικισμού. Σύμφωνα με επιγραφή έχει κτιστεί το 1694.
O ναός των Αγίων Αποστόλων, ένα καταπληκτικό εκκλησάκι αντίγραφο της Νέας Μονής Χίου βρίσκεται σε ένα μικρό στενό, και η ανέγερση του τοποθετείται στο 13ο με 14ο αιώνα. Στο εσωτερικό υπάρχουν αριστα διατηρημένες τοιχογραφίες που έχουν θέματα από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη.
Το Πυργί παρουσιάζει έντονο ενδιαφέρον από λαογραφική άποψη και είναι το μόνο χωριό στη Χίο που έχει διατηρήσει πολλά από τα ήθη και έθιμα του.
Το Πυργί σήμερα είναι το μεγαλύτερο μεσαιωνικό χωριό της Χίου και ακόμη και σήμερα η ζωή στο χωριό κυλάει μέσα σε έναν ζωντανό μεσαιωνικό θρύλο.
Πηγή
Σύλλογος Πυργούσων Αττικής ΤΟ ΠΥΡΓΙ ΧΙΟΥ
Ευχαριστούμε τους φίλους της σελίδας μας Αυγουστίνο και Δήμητρα για τις όμορφες φωτογραφίες
φωτό εξωφύλλου του άρθρου : Monique-Stokman–Pixabay.