Το Τhesekdromi ταξιδεύει στην “πρωτεύουσα” της Ηπείρου , τα ατμοσφαιρικά Ιωάννινα. Θα βρεθούμε στο περίφημο Κάστρο των Ιωαννίνων που στέγασε βυζαντινούς αξιωματούχους, Οθωμανούς άρχοντες, εβραίους εμπόρους , τον τάφο του Αλή πασά αλλά και που φιλοξενεί σήμερα και την Σπάθα του Γεωργίου Καραϊσκάκη.
Ιστορία πίσω στο χρόνο
Το Κάστρο των Ιωαννίνων είναι χτισμένο στο νοτιοανατολικό άκρο της πόλης. Αποτελεί μια σύνθεση αρχιτεκτονικών κτισμάτων από τη βυζαντινή κατά πρώτο λόγο αλλά και την οθωμανική περίοδο. Ενδείξεις βέβαια και κάποια ευρήματα για την ύπαρξη του τειχισμένου οικισμού, στο κάστρο, υπάρχουν ήδη από την όψιμη κλασσική και ελληνιστική περίοδο.
Δεν ξέρουμε στην πραγματικότητα πότε ακριβώς ιδρύθηκε η πόλη ούτε από πού προήλθε η ονομασία της. Η μια εκδοχή για την ονομασία είναι ότι ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Ιουστινιανός έδωσε στην πόλη το όνομά του. Άλλη εκδοχή είναι ότι η πόλη αναπτύχθηκε αρχικά γύρω από το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου. Έταιρη άποψη θέλει το όνομα να προήλθε από από το όνομα Ιωαννίνα, το όνομα της κόρης του Βελισάριου, στρατηγού του Ιουστινιανού.
Αυτό που ξέρουμε από τις πρώτες γραπτές αναφορές είναι ότι στα μέσα του 9ου αιώνα μ.Χ. η πόλη ήταν αρκετά πολυάνθρωπη ώστε είχε δικό της επίσκοπο. Η Άννα η Κομνηνή εξιστορεί πως το 1082, την πόλη κατέλαβε ο Νορμανδός Βοημούνδος (Boemondo). Ο Βοημούνδος υπήρξε σημαντική μορφή εκείνης της εποχής και αρχηγός της Α’ Σταυροφορίας. Σήμερα σώζεται μέσα στο κάστρο ο λεγόμενος «πύργος του Βοημούνδου», ο οποίος όμως ενδέχεται να είναι βυζαντινός.
View this post on Instagram
Άποψη του κάστρου όπου διακρίνεται ο Πύργος του Βοημούνδου
Το 13ο αιώνα, με την εγκαθίδρυση του Δεσποτάτου της Ηπείρου, τα Ιωάννινα έγιναν το δεύτερο σημαντικότερο κέντρο της Ηπείρου, μετά την Άρτα. Σημαντική εξέλιξη για την ιστορία του κάστρου των Ιωαννίνων σημειώθηκε το 1611. Τότε, ο Διονύσιος ο Φιλόσοφος (ή Σκυλόσοφος), πρώην Επίσκοπος Λάρισας, εξεγέρθηκε εναντίον των Οθωμανών στην περιοχή. Η εξέγερση καταπνίγηκε στο αίμα από το διοικητή της πόλης Ασλάν Πασά. Σε ανάμνηση τη νίκης του, ο ελληνικής καταγωγής Γενίτσαρος πασάς, στη θέση του ναού του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου έχτισε το 1618 το Ασλάν Τζαμί.
Η πόλη των Ιωαννίνων γνώρισε την πιο μεγαλειώδη αλλά και ταραχώδη περίοδο της ιστορίας το 1789, οπότε πασάς έγινε ο Αλή πασάς ο Τεπελενλής. Μεταξύ των άλλων, ο Αλή πασάς έκτισε στο Ιτς Καλέ, στη θέση της ακρόπολης του Βοημούνδου, το μεγαλοπρεπές Σεράι του.
Λόγω της σύγκρουσης του Αλή Πασά με την Υψηλή Πύλη το στο κάστρο έγιναν σημαντικές οχυρωματικές παρεμβάσεις. Σκοπός των εργασιών ήταν να καταστεί το κάστρο ιδιαίτερα οχυρό και απροσπέλαστο από κάθε πλευρά και αντάξιο της δύναμης του Πασά των Ιωαννίνων. Καθόλου τυχαία βέβαια που βρίσκεται μέχρι και σήμερα ο τάφος του Αλή Πασά στον χώρο αυτό.
Μέσα στο κάστρο, σε δύο ελαφρά υπερυψωμένα σημεία, υπάρχουν οι δύο ακροπόλεις (εσωτερικά φρούρια): η βορειοανατολική ακρόπολη με το Ασλάν τζαμί και η νοτιοανατολική ακρόπολη ή Ιτς Καλέ με το Φετιχιέ τζαμί και τον πύργο του Βοημούνδου.
Δημοτικό Μουσείο στο Κάστρο των Ιωαννίνων (Το Τζαμί του Ασλάν Πασά)
Το τέμενος κτίστηκε στις αρχές του 17ου αιώνα (πιθανότατα το 1618) από τον Ασλάν Πασά.Στην ίδια θέση υπήρχε βυζαντινός ναός του αγίου Ιωάννη.
Το Τζαμί από το 1930, στεγάζει το Δημοτικό μουσείο της πόλης των Ιωαννίνων. Στο εσωτερικό του φιλοξενεί τρεις συλλογές. Την ελληνική, εβραϊκή, τούρκικη, αντιπροσωπευτικές των κατοίκων της πόλης κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας της.
Στα αντικείμενα της συλλογής του χριστιανικού στοιχείου περιλαμβάνονται εκκλησιαστικά σκεύη, άμφια και εκκλησιαστικά βιβλία από τη Συλλογή του Αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος. Στην εβραϊκή συλλογή εκτίθενται παραπετάσματα από το κτήριο της παλαιάς συναγωγής, φορεσιές αλλά κι εβραϊκά προικοσύμφωνα από το 1762.
View this post on Instagram
