Το Τhesekdromi συνεχίζοντας να σας παρουσιάζει τα γνωστά και άγνωστα φυτά που συναντάτε στις εξορμήσεις σας στην ελληνική Φύση και συνεχίζοντας να σας ταξιδεύουμε αλλιώς παρουσιάζει ένα από τα πιο πολύτιμα βότανα της φύσης. Αυτό είναι η λαδανιά ή αλάδανος ή λάβδανο ή κίστος ,ένα χαμηλό ,θαμνώδες φυτό που απαντάται πολύ συχνά στην Ελλάδα.
Η λαδανιά είναι ένα χαμηλός αειθαλής θάμνος ύψους έως ένα μέτρο. Διαθέτει παχιά, ωοειδή, γκριζοπράσινα, χνουδωτά φύλλα και ιωδορόδινα ή λευκά άνθη με κίτρινο κέντρο. Η ανθοφορία γίνεται από τον Μάιο έως τον Ιούνιο και η συγκομιδή την άνοιξη και το καλοκαίρι. Το χαρακτηριστικό που έχουν τα άνθη στη λαδανιά είναι πως εμφανίζουν ένα χαρακτηριστικό “τσαλάκωμα”. Η αλαδανιά ανήκει στην οικογένεια των Cistaceae.Στην Ελλάδα συναντάμε πέντε αυτοφυή είδη.
Πολλά κοσμητικά επίθετα συνοδεύουν τη λαδανιά. Αποκαλείται αλλιώς και “άγριο τριαντάφυλλο των βράχων” καθώς είναι ιδιαίτερα αρωματικό φυτό ενώ το αγαπούν ιδιαίτερα οι μέλισσες αφού δίνει σημαντικές ποσότητες γύρης.
Τα φύλλα και οι βλαστοί της λαδανιάς έχουν την ιδιότητα κατά τους θερινούς μήνες να εκκρίνουν μια ρητινώδη ουσία, γνωστή με το όνομα λάβδανο ή λάδανο.
Το λάβδανο είναι γνωστό και ως «Μύρο της Βίβλου», καθώς οι Ισραηλίτες το χρησιμοποιούσαν ως θυμίαμα κατά την ανάγνωση των ψαλμών του Δαυίδ και της Βίβλου.
Η λαδανιά συναντάται στην ελληνική Φύση σε ξηρές, πετρώδεις θέσεις ανάμεσα σε φρύγανα και σε διάκενα δασών. Ακόμη, ευδοκιμεί σε ξηρές ή και δροσερές ημιορεινές περιοχές, σε φτωχά άγονα και ασβεστώδη εδάφη σχηματίζοντας αραιές ή πυκνές συστάδες. Θα το βρούμε συχνά παρέα και με το θυμάρι. Διαβάστε περισσότερα για το Θυμάρι, το δάκρυ της Ωραίας Ελένης
Λάβδανο, η “μαγική” ρητίνη
Η κρητική λαδανιά είναι η πιο γνωστή για θεραπευτικές, φαρμακευτικές και καλλυντικές ιδιότητες από όλα τα είδη . Στο Ρέθυμνο συλλέγεται για εμπορικούς σκοπούς, στην ευρύτερη περιοχή του χωριού Σίσες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος συλλογής αυτής της πολύτιμης ρητίνης. Στα τέλη Μαΐου οι ντόπιοι συλλέγουν τον λάβδανο χρησιμοποιώντας μια κατασκευή από ξύλο που πάνω της έχουν δέσει πλαστικά λουριά και λέγεται «αργαστήρι». Χτυπώντας αυτά τα λουριά πάνω στη λαδανιά, το πλαστικό μαζεύει την έκκριση ρητίνης από τα φύλλα. Η έκκριση όταν κρυώσει στερεοποιείται και γίνεται μαύρη. Στη συνέχεια, αφήνουν τα αργαστήρια αρκετή ώρα κάτω από τον ήλιο, για να ζεσταθεί και να μαλακώσει η μαύρη πάστα που βρίσκεται πάνω στα λουριά. Με ένα ειδικό εργαλείο που λέγεται ξυστρί, σφίγγουν τα λουριά και τα τραβάνε για να μαζέψουν το λάβδανο.
Ιδιότητες και χρήσεις
Η σημασία της λαδανιας είναι αναγνωρισμένη και ειδικά τα τελευταία χρόνια χαίρει μεγάλης εκτίμησης. Μάλιστα το 1999 ανακηρύχθηκε ευρωπαϊκό φυτό της χρονιάς. Σύμφωνα με το Εργαστήριο Φαρμακολογίας του τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων χρησιμοποιείται υπό τη μορφή αφεψήματος (τσάι) ως αποχρεμπτικό, αντιβηχικό, αντιδιαρροϊκό, αντικαταρροϊκό και εμμηναγωγό. Το αφέψημα λαμβάνεται επίσης κατά του πονόδοντου, της καταρροής, της διάρροιας, αλλά και ως ενισχυτικό του ανοσοποιητικού συστήματος .Αξίζει να αναφερθεί πως έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, τόσο για την πρόληψη καρδιαγγειακών προβλημάτων, όσο και για την αντιμετώπιση του στρες και του άγχους. Στην κοσμετολογία χρησιμοποιείται επίσης καθώς διαθέτει αντιρυτιδικές και αναπλαστικές ιδιότητες.
Χορηγείται ως αποχρεμπτικό, αντιδιαρροϊκό και ανοσοενισχυτικό υπό τη μορφή αφεψήματος (τσάι: μια κουταλιά της σούπας ξηρού βοτάνου βράζει σε ένα φλυτζάνι νερό) για και ως αντιοξειδωτικό, με δράση τρεις φορές ισχυρότερη από το πράσινο τσάι. Εφαρμόζεται εξωτερικά στο δέρμα ως αντιφλεγμονώδες, αντιρυτιδικό και επουλωτικό υπό τη μορφή αλοιφής για την αντιμετώπιση διαφόρων δερματικών παθήσεων.
Προειδοποίηση: Δεν συνιστάται η χρήση παρασκευασμάτων βοτάνων χωρίς την ενημέρωση του θεράποντα ιατρού ή φαρμακοποιού. Ενδέχεται οι ουσίες που περιέχουν να αλληλεπιδράσουν με το/τα φάρμακα, που ήδη παίρνει ο ασθενής και να εξουδετερώσουν τη θεραπευτική τους δράση ή να προκαλέσουν τοξικότητα. Μπορεί επίσης, να επιβαρύνουν περεταίρω εξασθενημένες ζωτικές λειτουργίες με κίνδυνο για την υγεία και την ζωή του ασθενούς.
Πηγή
Εργαστήριο Φαρμακολογίας Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων
