Σε έναν από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας που σημάδεψε έναν ολόκληρο πολιτισμό θα αναφερθούμε στο σημερινό μας αφιέρωμα στους ιστορικούς τόπους της πατρίδας μας. Μπήκαμε στο εσωτερικό του μεγαλύτερου θολωτού τάφου των Μυκηνών, τον περίφημο Θησαυρό του Ατρέα αλλιώς γνωστό και ως Τάφο του Ατρέα ή Τάφο του Αγαμέμνονα.
Οι Μυκήνες περιγράφονται «πολύχρυσες» από τον Όμηρο κι αυτό από μόνο του παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ειδικά αν λάβουμε υπόψιν τα αρχαιολογικά ευρήματα και το μέγεθος των κατασκευών.
Οι Έλληνες αποκαλούσαν «Κυκλώπεια» τα τείχη των προϊστορικών ακροπόλεων καθώς ήταν χτισμένα με πελώριες πέτρες πιστεύοντας ότι τα είχαν κατασκευάσει οι μυθικοί τέκτονες Κύκλωπες
Λίγα μέτρα πριν την σημερινή είσοδο του αρχαιολογικού χώρου των Μυκηνών δεσπόζει ο λεγόμενος τάφος ή «θησαυρός» του Ατρέα. Είναι ο μεγαλύτερος και ο τελειότερος από τους εννέα μυκηναϊκούς θολωτούς τάφους που έχουν βρεθεί στις Μυκήνες. Χρονολογείται μεταξύ του 1350 και του 1250 π.Χ.
Είναι βέβαιο πως οι Μυκηναίοι δημιουργήσαν αυτό το επιβλητικό κτίριο για την ταφή κάποιου σημαντικού μέλους της βασιλικής οικογένειας. Ο Ατρέας που οι κάτοικοι ταύτισαν ως ένοικο του τάφου ήταν ο μυθικός βασιλιάς των Μυκηνών και πατέρας του Αγαμέμνονα και του Μενελάου . Ονομάστηκε έτσι από τον ανασκαφέα των Μυκηνών Ερρίκο Σλήμαν αν και πιθανότατα είναι πιο παλιός από την εποχή. Η ονομασία ωστόσο παραμένει.
Περιγραφή του Μνημείου
Ο τάφος είναι λαξευμένος στο βράχο, στην πλαγιά ενός λόφου. Είναι επενδυμένος με λείους επιμήκεις λίθους από αμυγδαλόπετρα. Οι πελώριοι λίθοι είναι όλοι τοποθετημένοι σε οριζόντιες στρώσεις. Στον τάφο οδηγεί ένας δρόμος που έχει μήκος 36 μ. και πλάτος 6 μέτρα. Την είσοδο έφραζε ξύλινη, δίφυλλη και πιθανόν επενδυμένη με χαλκό θύρα, ύψους 5,40 μ. και πλάτους 2,40 μ.
Πάνω από την είσοδο υπάρχει ένα άνοιγμα σε σχήμα τριγώνου. Αυτός ο χώρος είναι γνωστός ως ανακουφιστικό τρίγωνο. Ο σκοπός του είναι να διοχετεύσει το βάροςκαι την πίεση της δομής από το υπέρθυρο στις πλευρές της δομής.
Το υπέρθυρο της εισόδου αποτελούν δύο εξαιρετικά μεγάλοι λίθοι βάρους περίπου 120 τόνων. Η πρόσοψη του τάφου είχε ύψος περίπου 10 μέτρα και ήταν διακοσμημένη με ημικίονες κατασκευασμένους από πράσινο λίθο με ανάγλυφα στοιχεία. Από αυτούς σήμερα σώζονται στην αρχική τους θέση μόνο οι τετράγωνες βάσεις εκατέρωθεν της εισόδου.
Τμήματα των στηλών και των επιστύλων αφαιρέθηκαν από τον Λόρδο Έλγιν στις αρχές του 19ου αιώνα και βρίσκονται τώρα στο Βρετανικό Μουσείο
Τα κιονόκρανα που έχουν επιρροές από αιγυπτιακά πρότυπα βρίσκονται και αυτά σε μουσεία του εξωτερικού.
Το εσωτερικό του τάφου
O τάφος ή θησαυρός του Ατρέα έχει εσωτερικό ύψος 13,5 μέτρα και διάμετρο 14,5 μέτρα. Διαθέτει μάλιστα εσωτερικά και πλευρικό δωμάτιο, το οποίο συναντάται μόνο σε άλλους δύο βασιλικούς τάφους της Ελλάδας.
Ήταν ο ψηλότερος και ευρύτερος θόλος της αρχαιότητας μέχρι να κατασκευαστεί το Πάνθεον στη Ρώμη.
Ο κυψελοειδής θόλος είναι κτισμένος με 33 αλλεπάλληλες σειρές από λείους επιμήκεις αμυγδαλόλιθους, τέλεια συναρμολογημένους ώστε ο καθένας να εξέχει ελάχιστα από τον κατώτερο.
Μετά τη μυκηναϊκή εποχή, οι κάτοικοι έπαψαν να τον χρησιμοποιούν ως τάφο. Η πραγματική του αξία λησμονήθηκε και μάλιστα τους περασμένους αιώνες βοσκοί τον χρησιμοποιούσαν ως καταφύγιο ανάβοντας και φωτιές που άφησαν τα ίχνη τους στις παρειές της θόλου.
