Κατά τις περιηγήσεις μας στη φύση πολλές φορές συναντάμε διάφορα ζώα που βρίσκουν καταφύγιο στα ελληνικά βουνά, τις πεδιάδες και οπουδήποτε αλλού στην χώρα μας. Ένα από αυτά είναι και η «κυρία» χελώνα.
Ποιος δεν έχει τρέξει να πάει να δει μια χελώνα την ώρα που περιηγείται σε χόρτα, ή σε μονοπάτια στην Ελλάδα; Η χελώνα είναι ένα άκακο ερπετό που σε περίπτωση που δεν προσέξουμε θα τελέσει είδος υπό εξαφάνιση. Ας εξετάσουμε όμως την πράσινη «κυρία» από την αρχή.
Χελώνα
Οι χελώνες είναι ερπετά που ανήκουν στην αρτίγονη τάξη της πρωτόγονης υφομοταξίας αναψιδωτά. Το χαρακτηριστικό που την ξεχωρίζει είναι ο οστέινος θώρακας (χέλυο), δηλαδή το καβούκι. Επίσης η σαρκώδης γλώσσα της και η μη ύπαρξη δοντιών. Υπάρχουν χερσαίες και αμφίβιες χελώνες. Στο αφιέρωμά μας εξετάζουμε αυτές που βρίσκονται στη στεριά και ειδικά στην Ελλάδα. Το χειμώνα πέφτει σε χειμερία νάρκη και την άνοιξη και τους θερινούς μήνες βγαίνει από το….καβούκι της.
Στην Ελλάδα συναντάμε τριών ειδών χερσαίες χελώνες. Την χελώνα του Χέρμαν, την Ελληνική χελώνα και την χελώνα Κρασπεδώτη.
Θεωρητικά δεν είναι απειλούμενα ζώα, ωστόσο τα τελευταία χρόνια ο αριθμός τους έχει περιοριστεί και επιστημονικές έρευνες δείχνουν πως αυτό οφείλεται στον άνθρωπο. Είναι τα πιο μακρόβια σπονδυλόζωα, εν τούτοις η ανάπτυξή τους είναι γρήγορη, με την γεννητική ωρίμαση να επιτυγχάνεται πριν από τα 10 χρόνια για τα αρσενικά και λίγο πιο μετά για τα θηλυκά. Καθοδηγούνται κυρίως από την όσφρηση αλλά και η όρασή τους είναι αρκετά καλή. Έχουν τη δυνατότητα διάκρισης των βασικών χρωμάτων, ενώ η ακοή βασίζεται κυρίως στους κραδασμούς των υποστρωμάτων.
Έχουν επίσης ιδιαίτερα ανεπτυγμένη την αίσθηση του τόπου(φιλοπατρία) επιλέγοντας συγκεκριμένα μέρη διαβίωσης.
Οι χερσαίες χελώνες που ζουν στην Ελλάδα δεν είναι κατοικίδιες και δεν επιτρέπεται το εμπόριό τους, όπως γίνεται με άλλα είδη χερσαίων χελωνών όπως είναι οι Leopard (Geochelone pardalis) ή οι Indian star (Geochelone elegans) κ.λπ.
Την πιάσαμε στο…μεσημεριανό
Εμείς συναντήσαμε αυτήν την μεγάλη και εντυπωσιακή χελώνα στα βουνά του Χορτιάτη Θεσσαλονίκης και μάλιστα την ώρα που «σκοντάψαμε» πάνω της εκείνη απολάμβανε το….μεσημεριανό της.
H χελώνα κατά τη μυθολογία
Κατά την μυθολογία η Χελώνη ήταν μια Ορεάδα Νύμφη από την Αρκαδία, η απλά κατά τον Αίσωπο έκανε το λάθος να μην πάει στον γάμο της Ήρας και του Δία με αποτέλεσμα οι θεοί να την καταραστούν και να την μεταμορφώσουν στο ερπετό που ξέρουμε.
Ο λαγός και η χελώνα
Η χελώνα αποτελεί πηγή έμπνευσης και για την λαϊκή παράδοση. Ποιός δεν ξέρει άλλωστε τον γνωστό μύθο με τον λαγό και την χελώνα, με την υπομονή και τα αργά αλλά σίγουρα βήματα της χελώνας να αποδεικνύονται πιο αποτελεσματικά από τον βιαστικό και επιπόλαιο λαγό.
