Σε κάποια από τις αποδράσεις σας στη φύση σίγουρα θα πετύχετε και πιθανόν θα προσπεράσετε το “ταπεινό” πουρνάρι. Είναι από τα φυτά με τη μεγαλύτερη εξάπλωση στον ελλαδικό χώρο. Φυτρώνει από τα όρια της θάλασσας έως τα χίλια μέτρα υψόμετρο. Θα το συναντήσουμε με τη μορφή θάμνου ή δέντρου που μπορεί να φτάνει και τα 6 μέτρα σε ύψος.
Τα βελανίδια του πουρναριού είναι τροφή για τα ζώα όπως κατσίκια η αγριογούρουνα. Στην περίοδο της κατοχής βέβαια οι άνθρωποι έφτιαχναν αλεύρι από αυτά. Το πουρνάρι είναι ένα από τα πιο σκληρά ξύλα γι’ αυτό είναι γνωστό και ως «σιδερόξυλο». Είναι ιδανικό για διάφορες κατασκευές και παλιότερα χρησιμοποιήθηκε ευρέως για την κατασκευή αμαξών.
Από νωρίς συνδέθηκε με διάφορους μύθους και δοξασίες. Ο πρίνος (πουρνάρι), η δρυς και η βελανιδιά ήταν ιερά δέντρα αφιερωμένα στον θεό Δία. Συνδέθηκε επίσης με τις Αμαδρυάδες και τις Δρυάδες που ήταν νύμφες ή τα πνεύματα των δέντρων. Αν πέθαινε ένα δέντρο πέθαινε και η νύμφη του. Για το λόγο αυτό οι θεοί τιμωρούσαν όποιον θνητό έβλαπτε ένα δέντρο.
Στη λαϊκή παράδοση ακόμα επιβιώνουν έθιμα που σχετίζονται με το πουρνάρι. Στα χωριά της Άρτας για παράδειγμα, σύμφωνα με τα τοπικά έθιμα, τη νύχτα των Χριστουγέννων πήγαιναν οι βοσκοί να προσκυνήσουν. Επειδή όμως υπήρχε σκοτάδι έκοβαν ένα ξερό πουρνάρι, του έβαζαν φωτιά και έπαιρνε ο καθένας από ένα κλαδί. Από τότε λοιπόν, όποιος πάει στο σπίτι του γείτονα για να ευχηθεί, πρέπει να κρατά ένα κλαρί πουρνάρι. Στο δρόμο το ανάβουν και το πηγαίνουν αναμμένο ως το σπίτι τους γεμίζοντας έτσι χαρούμενες φωτιές και κρότους τα σκοτεινά δρομάκια του χωριού.
Σε κάποιες περιοχές της Θεσσαλίας, οι νοικοκυρές κρύβουν μέσα στην πρωτοχρονιάτικη βασιλόπιτα εκτός από το φλουρί κι άλλα “τυχερά”. Ένα από αυτά είναι ένα φύλλο πουρναριού, το οποίο συμβολίζει τη δύναμη για όποιον το κερδίσει.
Πηγές :
