Στις εκδρομές και εξορμήσεις μας στην Ελλάδα εκτός από τις γοητευτικές παραλίες και τα όμορφα βουνά ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα μνημεία βιομηχανικής κληρονομιάς όπως παλιά εργοστάσια και τα βιομηχανικά κτίρια, ορυχεία και μεταλλεία, αλλά και οι παραδοσιακοί ανεμόμυλοι. Οι Ανεμόμυλοι στη Συκιά της Χαλκιδικής είναι ένα αξιοθέατο άγνωστο σε πολλούς που αξίζει να μάθουμε την ιστορία και τη χρήση τους .
Ιστορία
Ήδη από τα αρχαία χρόνια έως και την αρχή της βιομηχανικής εποχής, τα δημητριακά αποτέλεσαν τη βάση για τη διατροφή των παραθαλάσσιων νησιωτικών κοινωνιών. Οι άνθρωποι προτοέχτισαν τους ανεμόμυλους για το άλεσμα των δημητριακών . Αυτό συνεβη στηα νησιά διοτι οι παραθαλάσσιες και νησιωτικές περιοχές είχαν τους κατάλληλους ανέμους για περισσότερες από 310 μέρες το χρόνο.
Ο ανεμόμυλος όπως τον γνωρίζουμε σήμερα σχεδιάστηκε από τον Ήρωνα στην Αλεξάνδρεια τον 1ο αιώνα μ.Χ. είναι η πρώτη γνωστή περίπτωση χρήσης τροχού που κινείται από τον άνεμο για την λειτουργία μηχανής
Η χρήση με κατακόρυφο άξονα περιστροφής καθιερώθηκε κατά τη Βυζαντινή περίοδο. Αργότερα κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας οι ανεμόμυλοι έφθασαν στο ανατολικό Αιγαίο και την ενδοχώρα. Κατά κανόνα στεγάζονταν σε κυλινδρικά, πέτρινα, διώροφα κτίρια. Στον επάνω όροφο τοποθετούσαν τον άξονα και το σύστημα μετάδοσης της κίνησης, ενώ στον κάτω όροφο πραγματοποιούσαν οι μυλωνάδες την άλεση και αποθήκευση των σιτηρών.
Τον μηχανισμό στους ανεμόμυλους κατασκεύαζαν εξειδικευμένοι ξυλουργοί οι λεγόμενοι τους μυλομαραγκοί ενώ το επάγγελμα του μυλωνά ήταν κατά κανόνα κληρονομικό.
Οι μυλωνάδες θεωρούνταν παλιότερα οι καλύτεροι μετεωρολόγοι καθώς είχαν μάθει να προβλέπουν τους ανέμους προς όφελος της εργασίας τους
Τόσο οι ανεμόμυλοι όσο και οι νερόμυλοι αποτελούν σπουδαία δείγματα της πολιτιστικής ταυτότητας κάθε χώρας. Παρουσιάζουν ένα έντονο αρχαιολογικό, αρχιτεκτονικό και εθνολογικό ενδιαφέρον. Μάλιστα η συστηματική μελέτη τους γέννησε την “επιστήμη των Μύλων” (Μolinology = Μυλολογία).
Οι δύο Ανεμόμυλοι στη Συκιά χρονολογούνται στο 1890. Σήμερα χαρακτηρίζονται ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία από το 1988. Αποτελούν αξιόλογα μνημεία λαϊκής αρχιτεκτονικής καθώς παρουσιάζουν ενδιαφέρον από οικοδομική, κτιριολογική και μορφολογική πλευρά. Είναι αναπόσπαστα δεμένα με την ιστορία της περιοχής και τους κατοίκους της.
