Οι ομορφιές της πόλης μας καθώς και οι αστικοί μύθοι που την περικλείουν, είναι πάρα πολλοί. Εμείς είμαστε έτοιμοι να τους ανακαλύψουμε! Ένας εξ αυτών «ψιθυρίζεται» στα στενά της Άνω πόλης και η τοποθεσία όσο και η ονομασία του εξάπτει την περιέργεια και την φανταρία. Οι Κήποι του Πασά!
Oι Κήποι του Πασά στη Θεσσαλονίκη είναι επίσης γνωστοί και ως «Δρακόσπιτα» ή «άντρο των δερβίσηδων», , αποτελούν ένα αμφιλεγόμενο αξιοθέατο, για το οποίο λίγοι έχουν ακουστά. Η ιστορία για τους κήπους του Πασά ξεκινά την περίοδο της Οθωμανικής κατοχής στην πόλη στα τελευταία χρόνια κυριαρχίας της. Οι κήποι εκτείνονται σε μια έκταση 1000 τ.μ και σύμφωνα με την επιγραφή που υπάρχει εκεί, χτίστηκαν το 1904. Δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία που να εξηγούν την ονομασία του πάρκου. Η μόνη ιστορική εξήγηση της ύπαρξής τους είναι ότι κτίστηκαν για να κοσμήσουν το πίσω μέρος του Νοσοκομείου του Αγίου Δημητρίου.
Στους κήπους του Πασά σώζονται λιγοστά κτήρια ένα σιντριβάνι και γύρω από αυτό μια σήραγγα, μια στέρνα για τη συγκέντρωση του νερού και μια χαμηλή πύλη που οδηγεί σε ένα υπόγειο χώρο και ένα υπερυψωμένο καθιστικό. Όλα τα κτίσματα είναι μικρού μεγέθους με δρομάκια και κλίμακες σε διαφορετικά επίπεδα. Η κατασκευή βασίζεται σε σιδηροδοκούς και σιδερόβεργες όπου πάνω τους στηρίζονται ακατέργαστη πέτρα στα χαμηλά σημεία και τούβλα στα ψηλότερα. Υπάρχουν και αρκετά ένθετα κεραμίδια όπου διακρίνεται η φίρμα της κεραμοποιίας «Fratelli Allatini».
Η ξεχωριστή αρχιτεκτονική και ο Γκάουντι
Ο Αντόνιο Γκάουντι είναι ένας από τους διασημότερους αρχιτέκτονες της ιστορίας και ένα από τα έργα του συμπίπτει τόσο σε αισθητική όσο και χρονικά με την κατασκευή των κήπων του πασά. Πιο συγκεκριμένα τα γλυπτά του πάρκου Γκουέλ στη Βαρκελώνη θυμίζουν αρκετά τα λιγοστά κτήρια στους κήπους του Πασά στη Θεσσαλονίκη. Αν και το πάρκο δεν ολοκληρώθηκε ποτέ (στα σχέδια ήταν η δημιουργία 60 σπιτιών, εκ των οποίων μόνο τα τρία πρόλαβαν να χτιστούν), μέχρι σήμερα αποτελεί ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό έργο, το οποίο κορυφώνει την φήμη και το ταλέντο του Γκαουντί.
Από την άλλη, οι Κήποι του Πασά, με κατασκευές που θυμίζουν πολύ αυτές του πάρκου Γκουέλ, δημιουργήθηκαν το 1904, όπως αναγράφεται και στην επιγραφή που βρίσκεται στους κήπους.
Οι αστικοί μύθοι
Ψιθυρίζονται αρκετοί μύθοι γύρω από τους κήπους του Πασά. Το γεγονός πως δεν ξέρουμε πολλά για αυτά τα πέτρινα σπιτάκια γιγαντώνει τις ιστορίες γύρω από την συγκεκριμένη περιοχή. Μια από τις πιο γνωστές ιστορίες στηρίζεται στην ύπαρξη των περίεργων συμβόλων στα κτίρια. Αναφέρει πως οι κήποι του πασά χρησιμοποιήθηκαν ως τόπο συνάντησης για τους Οθωμανούς Τέκτονες. Οι Τέκτονες άνηκαν στον κύκλο του Σεϊφουλάχ Πασά με τον οποίο έχει συνδυάσει το όνομά του το πάρκο, σύμφωνα με τις ιστορίες των ντόπιων.
Άλλες ιστορίες αναφέρουν πως όλες οι πέτρες που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή των κτιρίων χτυπήθηκαν όλες από κεραυνό. Άλλοι θρύλοι αναφέρουν πως οι κήποι του Πασά ήταν το σημείο που τερμάτιζαν αρκετές υπόγειες στοές από το κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Αυτό το μέρος της νύφης του Θερμαϊκού πιθανόν να λειτουργούσε ως σημείο όπου πραγματοποιούνταν αποκρυφιστικές τελετές ακόμη και ανθρωποθυσίες. Δεν λείπουν και οι εικασίες για την ύπαρξη κατάρας Μία τοποθεσία που επέλεγαν οι οπαδοί του Αποκρυφισμού και την διαμόρφωναν με τέτοιον τρόπο ώστε να μην γίνονται αντιληπτοί από τους ντόπιους. Έτσι με τόσους μύθους και δοξασίες η περιοχή θεωρείται ακόμη και σήμερα για πολλούς «καταραμένη».
Ο πιο γνωστός μύθος αναφέρεται στην οδό Μαύρης Πέτρας. Η συγκεκριμένη οδός οδηγεί σε αδιέξοδο στο ύψος των Κήπων. Ο θρύλος θελει κάθε τρεις μέρες στις 12 το βράδυ εμφανίζεται ένα χαμένος δρόμος, που κανείς δεν γνωρίζει πού οδηγεί.
Οι κάτοικοι της περιοχής, πάντως, δεν τρομοκρατούνται από τους μύθους και τους θρύλους που «στοιχειώνουν» το πάρκο. Yποστηρίζουν ότι πρόκειται για ιστορίες που ξεκίνησαν για πλάκα και, τελικά, μέχρι σήμερα ασχολούμαστε με αυτές.
Δείτε και το πολύ προσεγμένο αφιέρωμα του Πειρατή στους κήπους του Πασά:
Πηγή πληροφοριών: seleo.gr, thessalonikiartsandculture.gr, newsbeast
