Ένα φυτό που συναντάμε συχνά στις αποδράσεις μας στη Φύση αλλά πλέον καλλιεργείται στα περιβόλια και τα παρτέρια είναι η Ρόκα. Αποκτά πλέον ολοένα και πιο συχνά θέση στο τραπέζι μας αλλά λίγοι γνωρίζουν τις εκπληκτικές της ιδιότητες. Ελάτε μαζί μας σε ένα ταξίδι αλλιώς για να γνωρίσουμε μαζί την Ρόκα.
Βοτανική
Η Ροκα δεν είνα παρά μια μονοετής πόα ύψους από 20-80 εκατοστά. Ανήκει στο γένος Έρουκα (Eruca) της οικογένειας των Κραμβοειδών. Επιστημονικά ονομάζεται Eruca vesicaria(Έρουκα η ήμερη).’Άλλες ονομασίες που συναντάμε είναι Ρόκα, Αγριόροκα, Αζούματο, Ζούματα.
Ta φύλλα του φυτού είναι πτεροσχιδή λοβωτά με 4-10 μικρούς πλευρικούς οδοντωτούς λοβούς και ένα μεγάλο τερματικό λοβό. Η ανθοφορία γίνεται από τον Μάιο έως τον Αύγουστο και η καρποφορία από τον Ιούλιο έως το Σεπτέμβριο.Τα άνθη της Ρόκας είναι λευκά ή κιτρινωπά και σχηματίζουν ταξιανθίες . Φαίνεται πως έλκει την καταγωγή της από την νοτιοανατολική Ασία. Η άγρια ρόκα βρίσκεται αυτοφυής σε πολλές περιοχές της Μεσογείου αλλά και στην Αμερική όπου έχει εγκλιματιστεί.
Ιστορία
Η Ρόκα είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά από αρχαίους Έλληνες και Ρωμαίους. Η αρχαία ονομασία του φυτού “εύζωμον” διατηρήθηκε παραφθαρμένη μέχρι τις μέρες μας “αζούματο”.
Το λατινικό της όνομα Eruca το προέρχεται από το Ρωμαϊκό «urere» που σημαίνει καυτερό και προσδιορίζει την πικάντικη γεύση της
Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τη Ρόκα αφροδισιακή καθώς πίστευαν πως αυξάνει την ποσότητα του σπέρματος και της σεξουαλικής ορμής
Επίσης γνώριζαν τις αναλγητικές της ιδιότητες. Μάλιστα αναφέρεται πως εκείνοι που επρόκειτο να υποστούν μαστιγώμα, έπιναν ένα ποτήρι κρασί μέσα στο οποίο είχαν βάλει ρόκα ώστε οι πόνοι να είναι πιο υποφερτοί.
Ιδιότητες και χρήσεις
Η Ρόκα είναι πλύσια σε βιταμίνη Α, Β, C, φυλλικό οξύ, ασβέστιο, ψευδάργυρος, χαλκός, μαγνήσιο και φυτικές ίνες. Τα φύλλα της εμφανίζουν διουρητικές, τονωτικές, καθαρτικές, στυπτικές όπως και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των μολύνσεων των οφθαλμών και των πεπτικών και νεφρικών προβλημάτων. Οι σπόροι και τα φύλλα του έχουν ακόμα διεγερτικές ιδιότητες και εφαρμόζονται εξωτερικά στο δέρμα για τη φροντίδα του λιπαρού δέρματος της κεφαλής και για την πρόληψη της τριχόπτωσης.
Έχει ιδιαίτερη διατροφική αξία και συνιστάται η τακτική κατανάλωσή του για την αποτοξινωτική και τη νευροπροστατευτική του δράση, αλλά και τη συμβολή του στην τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος. Η Ρόκα επίσης βοηθά στην αύξηση της αιμοσφαιρίνης στο αίμα. Επίσης ρίχνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, σταθεροποιεί το μεταβολισμό και συνεπώς βοηθάει στην προσπάθεια της απώλειας του βάρους. Επίσης η Ρόκα συμβάλει στη διατήρηση της υγείας των οστών.
Μαγειρική
Η Ρόκα λόγω της ιδιαίτερης πικάντικης γεύσης έχει κερδίσει θέση ιδιαίτερα στο μεσογειακό τραπέζι. Η Ρόκα τρώγεται μόνη της αλλά και με άλλα λαχανικά (ντομάτα, μαρούλι, λάχανο με συνοδεία μπαλσάμικου). Ιδιαίτερα αγαπητή είναι στην Ιταλία ως συνοδευτικό σε κρέας ή γέμιση σε διάφορα ζυμαρικά.
Πηγή
Εργαστήριο Φαρμακολογίας Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων
