Στις περιπλανήσεις μας στην Ελλάδα θα γνωρίσουμε ένα μοναδικό προσκύνημα στην Ελλάδα αλλά και στο κόσμο. Ο λόγος για την Παναγία Κακαβιώτισσα στη Λήμνο. Είναι ένα ξωκλήσι χτισμένο στην κορυφή του όρους Κάκαβος και είναι η μοναδική εκκλησία χωρίς σκεπή στον κόσμο.
Γεωγραφική Θέση
Στην όμορφη Λήμνου σε περίοπτη θέση στην κορυφή του όρους Κάκαβος σε μια δυσπρόσιτη σπηλιά χωμένη στα βράχια, δεσπόζει η Παναγία η Κακαβιώτισσα. Για να τη βρείτε θα προσεγγίσετε από τη Μύρινα προς το ερειπωμένο πια χωριό Ζεματά ή Ζυματά στη περιοχή του Κοντιά. Από το χώρο στάθμευσης ξεκινά ένα ανηφορικό αλλά βατό μονοπάτι. Μετά μετά από μια 30λεπτη περίπου διαδρομή θα βρεθείτε στο ξωκλήσι με την εκπληκτική θέα να σας ανταμείβει για την προσπάθεια.
Η Παναγιά πήρε το όνομα Κακαβιώτισσα από το όρος Κάκαβος στο οποίο βρίσκεται το ξωκλήσι
Ιστορικό
Η απόκρημνη θέση της σπηλιάς προσέλκυσε πολλές φορές ασκητές που θέλοντας να βρουν τόπο κατάλληλο για άσκηση μακριά από τον κόσμο την επέλεγαν για μεγάλα ή μικρά χρονικά διαστήματα. Τον μικρό ναΐσκος αρχικά έχτισαν για να λειτουργούν οι μοναχοί, που ασκήτευαν στις γύρω σπηλιές του . Από το 1305 μ.Χ. αποτέλεσε μετόχι της Μονής Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους.
Το «Μετόχιον», στην εκκλησιαστική ορολογία σημαίνει πως το μοναστήρι αποτελεί παράρτημα της Μονής στην οποία ανήκει, ακόμα και αν διαμένουν μόνιμα σε αυτό αρκετοί μοναχοί.
Λόγω των επιδρομών των Τούρκων στον Άγιο Ευστράτιο οι μοναχοί άφησαν το μικρό νησί κι επέλεξαν τη δυσπρόσιτη σπήλια του Κάκαβου στη Λήμνο για την μόνιμη διαμονή τους.
Με το πέρασμα του χρόνοι οι μοναχοί πέθαναν και ο τόπος έπαψε πλέον να προσελκύει νέους. Σύμφωνα με την παράδοση ο τελευταίος που έμεινε, αποφάσισε, να εγκαταλείψει τη Λήμνο και να πάει στο Άγιο Όρος. Πριν φύγει όμως επέλεξε έναν ντόπιο κάτοικο από το Κοντιά της οικογένεια Μουμτζή. Του παρέδωσε την εικόνα της Παναγίας, «Ρόδον το αμάραντον». Ο μοναχός τον παρακάλεσε επίσης να ανεβάζει την εικόνα στο ναό κάθε Λαμπροτρίτη και να τελεί τη λειτουργεία . Έπειτα ο ασκητής μπήκε στη θάλασσα, άνοιξε το ράσο του, το οποίο έγινε βάρκα και έφυγε για το Άγιο Όρος.
Η παράδοση αυτή κρατάει από τότε μέχρι και σήμερα. Πλήθος κόσμου την τρίτη μέρα του Πάσχα ανεβάζουν την εικόνα της Πανάγια στην κορυφή του βουνού ,στο ξωκλήσι και τελούν τη Θεία Λειτουργία.
