Στο μαγευτικό Πήλιο θα μεταφερθούμε και σήμερα για να γνωρίσουμε έναν ακόμη ιστορικό τόπο στην όμορφη και γραφική Ζαγορά. Το σχολείο του Ρήγα Φεραίου.
Ο Ρήγας γεννήθηκε στο Βελεστίνο της Θεσσαλίας (στην αρχαία πόλη Φεραί) το 1757. «Ρήγας» είναι το βαπτιστικό του όνομα, το οποίο ήταν πολύ συνηθισμένο τότε στην περιοχή της Μαγνησίας. O πατέρας του ονομαζόταν Γεώργιος Κυρατζής ή Κυριαζής. Όταν βρέθηκε στο Πήλιο ως μαθητής, έγινε εκεί περισσότερο γνωστός ως «Ρήγας Βελεστινλής». Αποφάσισε λοιπόν και κράτησε το Βελεστινλής ως επώνυμο και σε όλα τα έργα του υπογράφει «Ρήγας Βελεστινλής Θετταλός».
Το κτίριο για την λειτουργία της ιδρυόμενης Σχολής κατασκευάστηκε με την βοήθεια των ευπορότερων κατοίκων στις αρχές του 1700. Ήταν στην αρχή μικρό σχετικά οίκημα που συνδεόταν με αυτό της μονής του Αγ. Ιωάννου του Προδρόμου που βρίσκεται δίπλα.
Με τις χορηγίες του εμπόρου Ιωάννη Πρίγκου και την στήριξη του Πατριάρχη Καλλίνικου Γ’ το έτος 1777 ο χώρος του σχολείου ανακαινίστηκε και έγινε σχολείο ανώτερης βαθμίδας γνωστό σήμερα και σαν ”Ελληνομουσείο Ζαγοράς”. Το νέο κτίριο περιελάμβανε οικοτροφείο και κατοικία για τον δάσκαλο. Έτσι μπορούσαν να φοιτήσουν μαθητές και από άλλα μέρη της Ελλάδας. Έτσι λοιπόν, έγινε και σχολείο του Ρήγα Φεραίου. Στο διάστημα (1770-1774) ο δεκαπεντάχρονος Ρήγας άφησε το Βελεστίνο και μαθήτευσε στη Ζαγορά.
Ιωάννης Πρίγκος
Σημαντικός ευεργέτης της Ζαγοράς που κατ’ επέκτασιν έπαιξε ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του Ρήγα ήταν ο έμπορος Ιωάννης Πρίγκος. Μολονότι δεν είχε πάει σχολείο, καθώς από μικρός έμεινε ορφανός, έμαθε από μόνος του Αρχαία και Νέα Ελληνικά, Ιταλικά και Ολλανδικά. Έτσι απέκτησε μια από τις πιο πλούσιες βιβλιοθήκες της εποχής του. Το 1762 αποφάσισε να δημιουργήσει στη Ζαγορά μια βιβλιοθήκη, έχοντας ως παράδειγμα τη βιβλιοθήκη του Άμστερνταμ. Μέχρι το 1776 έστειλε 800 τόμους βιβλίων, τα περισσότερα από τα οποία ήταν σπάνιες εκδόσεις αρχαίας ελληνικής γραμματείας, έργα Βυζαντινών συγγραφέων, ιστορικά βιβλία αλλά και γεωγραφίες, άτλαντες και χάρτες. Αυτά ήταν τα πρώτα βιβλία που ενέπνευσαν τον Ρήγα και του έδωσαν τις πρώτες γεωγραφικές γνώσεις τις οποίες χρησιμοποίησε αργότερα τόσο ωφέλιμα για το Έθνος.
Το σχολείο του Ρήγα Φεραίου, το Ελληνομουσείο όπως ονομάζονταν, ήταν μια σχολή που παρείχε σύνθετες γνώσεις από Γυμνάσιο μέχρι Ακαδημία όπως θα λέγαμε σήμερα. Διδάσκονταν Αρχαία Ελληνικά, Φιλοσοφία, Ιστορία, Θρησκευτικά, Γεωγραφία, Φυσικά, Μαθηματικά και ξένες γλώσσες (Λατινικά, Γαλλικά). Σημαντικότατος δάσκαλος στην Σχολή αυτή ήταν ο ζαγοριανός Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης, που πήρε αργότερα το προσωνύμιο “Λογιώτατος” διετέλεσε δάσκαλος του Ρήγα. Επίσης και ο συμμαθητής του Ρήγα, Νικόλαος Κασσαβέτης.
Εκτός του Ρήγα Φεραίου οι πλέον σημαντικοί μαθητές του σχολείου ήταν οι Μηλιώτες δάσκαλοι του Γένους Άνθιμος Γαζής και Γρηγόριος Κωνσταντάς. Με την έναρξη της Επαναστάσεως το 1821 παύει και η λειτουργία της Σχολής. Με τον καιρό ο χώρος που στεγάζονταν η Βιβλιοθήκη γκρεμίστηκε και τα βιβλία άλλαξαν κατά καιρούς διάφορα μέρη.
Σήμερα το ”Ελληνομουσείο” λειτουργεί σαν λαογραφικό μουσείο, με εκθέσεις για την ιστορία του τόπου. Τα εκθέματα χρονολογούνται από τον 16ο μέχρι και τον 19ο αιώνα και σχετίζονται με την καθημερινή ζωή. Συχνά φιλοξενούνται κι εκθέσεις καλλιτεχνικών έργων για να θυμίζουν στις νεότερες γενιές τα πρώτα βήματα του Ρήγα.
Πηγή
Δημοτική Ιστορική Βιβλιοθήκη Ζαγοράς
