Στα βόρεια σύνορα της χώρα μας, στη Μικρή Πρέσπα βρίσκεται το δεύτερο κατοικημένο νησί σε λίμνη στην Ελλάδα, μετά το νησάκι των Ιωαννίνων. Είναι ο Άγιος Αχίλλειος Πρεσπών ή αλλιώς Χαΐλλι στη Μικρή Πρέσπα.
Ο Άγιος Αχίλλειος βρίσκεται στον νομό Φλώρινας και απέχει 60 χλμ. από τη Φλώρινα και 65 χλμ. από την Καστοριά. Στο νησί υπήρχε ρωμαϊκός και βυζαντινός οικισμός, ο οποίος σύμφωνα με επιγραφές που ανακαλύφθηκαν ταυτίζεται με την αρχαία πόλη Λύκη. Πήρε το όνομά του από τον Άγιο Αχίλλειο, επίσκοπο και πολιούχο της Λαρίσης τον 4ο αιώνα.
Μέχρι το 2011 οι λιγοστοί κάτοικοι κι επισκέπτες του νησιού μετακινούνταν μόνο με βαρκάκια. Η πεζογέφυρα που συνδέει πλέον το νησί με την απέναντι στεριά ήταν αποτέλεσμα ενός γράμματος μιας μαθήτρια των Πρεσπών, της Ιορδάνας Παρασκευοπούλου. Το μικρό κορίτσι ζούσε στον Άγιο Αχίλλειο και κάθε χειμώνα, μαζί με άλλους οκτώ μαθητές κινδύνευε διασχίζοντας 650 μέτρα πάνω στην παγωμένη λίμνη. Ενημέρωσε για την εμπειρία της τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωστή Στεφανόπουλο, εκμεταλλευόμενη το διαγωνισμό “Γράμμα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας” και κάπως έτσι το νησί έγινε προσβάσιμο.
Η Βασιλική του Αγίου Αχιλλείου
Το χωριό του Αγ. Αχιλλείου αποτελείται από έντεκα σπίτια. Ένας μύθος λέει ότι εάν χτιστεί άλλο θα πέσει. Πάνω από το χωριό, σε λόφο είναι χτισμένη η εντυπωσιακή Βασιλική του Αγίου Αχιλλείου έργο του 10ου αιώνα. Ο ναός κτίστηκε από τον Βούλγαρο τσάρο Σαμουήλ. Σκοπός του ήταν να τοποθετηθεί εκεί το σκήνωμα του Αγίου Αχιλλείου, το οποίο είχε πάρει από τη Λάρισα, την οποία είχε κατακτήσει. Για μικρό χρονικό διάστημα έγινε έδρα του Πατριαρχείου Βουλγαρίας, αλλά μετά την ανάκτηση της περιοχής από τους Βυζαντινούς το 1018 έγινε έδρα επισκοπής.
Από αρχιτεκτονικής άποψης, ο ναός είναι τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική. Το δάπεδο του ναού είναι στρωμένο με πέτρινες πλάκες.
Στο διακονικό εντοπίστηκε πέτρινος κτιστός τάφος, ο οποίος μάλλον προοριζόταν για το σκήνωμα του Αγίου Αχιλλείου.
Στο νότιο κλίτος βρέθηκαν λάρνακες οι οποίες ήταν τάφοι σημαντικών προσωπικοτήτων. Ο χώρος γύρω από τον ναό χρησιμοποιήθηκε και αργότερα από τους Βυζαντινούς ως κοιμητήριο.
Τα τελευταία χρόνια το νησί αναπτύσσεται τουριστικά. Μπορείτε να απολαύσετε τη διαμονή σας στην απόλυτη ησυχία και ηρεμία της λίμνης. Επίσης μπορείτε να γευματίσετε απολαμβάνοντας τη θέα και τρώγοντας κάποιο πιάτο με βάση τα τοπικά προϊόντα όπως τα ξακουστά φασόλια, πιπεριές και ψάρια από τη λίμνη.
Το νησί εδώ και χρόνια αποτελεί κέντρο των πολιτιστικών εκδηλώσεων “Πρέσπεια” με εκθέσεις και συναυλίες σημαντικών καλλιτεχνών. Με το βλέμμα στο μέλλον ελπίζουμε να έρθει η στιγμή να γίνουν και πάλι πραγματικότητα αυτές οι εκδηλώσεις.
Ο Άγιος Αχίλλειος, μέρος της Μικρής Πρέσπας αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό υγροβιότοπο “Διεθνούς σημασίας” παράλληλα με τη “μεγάλη” αδερφή της, τη Μεγάλη Πρέσπα.
Όποια εποχή κι αν επιλέξετε τις Πρέσπες ένα είναι σίγουρο, θα σας ανταμείψουν και οι αναμνήσεις από αυτές θα σας συντροφεύουν νοσταλγικά.
